Brita Falk

Vraag en antwoord bij het Kruidenorakel

Vraag: Hoe is het idee voor het kruidenorakel ontstaan?
Antwoord: Mijn eerste orakelkaarten-deck was “Boodschappen van de elfen” en ik gebruik het nog steeds. Daarnaast leerde ik (o.a.) van mijn moeder hoe ik tarotkaarten kan gebruiken.
Dus ik was bekend en zeer vertrouwd met het idee van kaarten leggen.
In 2012 volgde ik een cursus “werken met voorjaarskruiden” bij Het Kruidenrijk in Oosterblokker. Op een dag kwam Docente Trudy van Diepen bij de cursus langs en ze liet ons allemaal intuitief een kaart trekken.
Daar stond met pen een kruidennaam opgeschreven en dan deelde Trudy haar kennis over het desbetreffende kruid.
Veel later pas, toen ik ging schrijven voor de Mellie Uyldert Stichting, kreeg ik een ingeving: hoe leuk zou het zijn om zelf een kruidenorakel te maken met de schilderijen van mijn moeder!
Ik schreef wat langere artikelen over kruiden maar dit moest kort en bondig zijn. Ik wilde dat het meer een energetische boodschap zou zijn: een energetische “quote” per kruid bedenken en een iets langere tekst in een boekje, alles in een doosje samenkomend.
Zo is het idee ontstaan en uiteindelijk uitgevoerd.

Vraag: Vertel eens iets over het schilderproces ?
Antwoord: Ik heb echt een klik met Ingrids’ schilderijen. De sfeer is prachtig en ze schilderde datgene wat haar lief was. Bloemen, mensen en dieren. Haar atelier was altijd smaakvol en zorgvuldig ingericht Haar schilderijen begon ze met potloodschetsen, dan volgde langzaam de aquarelverf en uiteindelijk een eenvoudige lijst, want het schilderij heeft de hoofdrol. Op deze pagina is nog meer over Ingrid te lezen en er zijn ook ansichtkaarten van haar werk te bestellen.
Hieronder kun je zien hoe het van schets tot kaart ging:


Vraag: Waarom zitten er vijf kaarten bij die niet door je moeder geschilderd zijn?
Antwoord: Mijn moeder overleed tijdens het maak-proces, in 2022. We waren bij kruid nummer 27. Ze zei nog; “ik weet zeker dat je een goede manier vindt om het af te kunnen maken.”
Ik besloot haar oeuvre te bekijken: welke bomen en bloemen heeft ze nog meer geschilderd?
Daar moest ik wel even aan wennen: Gelderse roos kende ik nog niet als geneeskrachtig en gele lis ook niet. Je moet er altijd mee uitkijken want kruiden kunnen giftige delen bevatten.
Maar goed, dit kruidenorakel gaat natuurlijk meer over de energetische boodschap dus ik besloot om mijn originele lijst van 40 kruiden aan te passen. Er moesten acht kruiden vervangen worden door bomen en bloemen. Dat lukte me prima, het voelde goed.
Uiteindelijk waren er vijf kruiden die ik er persé in wilde hebben: kleefkruid, komkommerkruid, paardenstaart, sleedoorn, weegbree.
Toen kwam de vraag: hoe ga ik dit nu aanpakken ? Ga ik iemand anders vragen? Of maak ik zelf foto’s?
Het antwoord kwam snel: voor mijn artikelen over kruiden gebruikte ik wel eens botanische tekeningen uit oude “Flora” boeken en dat bleek de oplossing te zijn. Ik vond die sfeer het beste passen bij de nostalgische en romantische schilderstijl van mijn moeder.

Vraag: Waarom komen er ook bloemen en bomen in het kruidenorakel voor?
Antwoord: Een boom valt voor mij ook onder de kruiden. Vaak werken deze ook geneeskrachtig en er is altijd een energetische boodschap voor ieder kruid, boom of bloem.
Er zijn vele kruidenorakel-varianten geweest: in mijn eerste ontwerp had ik bomen toegevoegd.
Onderweg ging ik twijfelen en zei: “Mam, zullen we het splitsen? We maken eerst een kruidenorakel met veertig kruiden en daarna een bomenorakel met veertig bomen.” Uiteindelijk ging ik weer terug naar idee 1 en toen ze overleed werd het noodzakelijkerwijs weer anders, toen kwamen er ook bloemen bij. Zo heeft het kruidenorakel een hele ontwikkeling doorgemaakt.

Vraag: Waar is het kruidenorakel geproduceerd?
Antwoord: Na veel onderzoek heb ik besloten om het in Nederland te laten drukken. Een partij in China was stukken goedkoper dus dat heb ik wel echt serieus overwogen.
Toch heb ik gekozen voor Nederland. Een proefdruk opsturen vanuit China duurt lang, overleg ging niet makkelijk en in Nederland laten maken is milieu-vriendelijker. Ook het elegante doosje heb ik nergens anders zo mooi gezien als bij deze drukkerij: Digidecks.

Vraag: Zijn alle kruiden inheems?
Antwoord: Bijna allemaal, bij toeval, maar dat was helemaal niet mijn uitgangspunt. Ik koos gewoon intuïtief veertig kruiden: kleefkruid wil ik erin hebben, klaproos, vlier…en zo begon ik met schrijven van de tekst.
Een aantal schilderijen bestond al, zoals de hop. Dat origineel heb ik al vanaf dat ik op kamers ging (1990) in mijn huis aan de muur. Braam was er al, Oost-Indische kers was er ook al en zo meer.
Een aantal van deze schilderijen had een groot formaat en werden verkleind omdat het een maat “kaart’ moest worden.
Maar de meeste schilderijen moesten nog gemaakt worden en zo begon mijn moeder met de kleine schilderijtjes te schilderen.
Ze vond het bijzonder inspirerend om ook mijn lange artikelen over kruiden te lezen en als verdere inspiratie hoefde ze vaak maar naar haar tuin te lopen want ze was een geweldig tuin-ontwerpster.
Inheems was dus voor mij niet persé een leidraad, ik heb de kruiden op mijn gevoel gekozen.
Uiteindelijk kom ik een aardig eind in de buurt, 37 van de 40 zijn inheems. De andere drie zijn echte bijenplanten.

Vraag: Vertel eens wat meer over de samenwerking met de ontwerpster, Sarah Strübin?
Antwoord: Ja, dat was echt apart zoals dat ging. Ik had op canva geprobeerd om zelf iets in elkaar te pletteren. Ik vond dat heel leuk om te doen want dan kon ik een beetje zien hoe het zou kunnen worden.
Ik had wat ideeën: ik wilde een frame/lijst om het kruid, ik houd van jugendstil, basis is groen, achterkant moet iets met een cirkel hebben. Dus ik zag een aantal dingen wel al voor me.
Via via kwam ik bij de Castricumse ontwerpster Sarah terecht. Direct bij het kennismakingsgesprek wist ik dat het goed zat. Sarah voelde ontzettend goed aan wat de sfeer is van de schilderijen en hoe persoonljk het project was. Dus we begonnen. Eindelijk!
Ik kreeg een duidelijke planning opgestuurd, daar ga ik heel goed op. Ze vroeg me een aantal trefwoorden op te schrijven en wat plaatjes uit te zoeken. En naar aanleiding daavan liet ze me wat eerste ontwerpen zien. Prachtig was het. Tijdens het ontwerp-proces vond ik dat zij ontzettend goede ideeën had. Klimop is mijn lievelingsplant en omdat die in mijn tuin groeit heb ik een paar blaadjes gefotografeerd. En dat klimop-blaadje heeft ze in het ontwerp gebracht en het komt overal terug: in de lijst op de kaart, in het boekje, op het doosje. Dus een klimop-blaadje uit mijn tuin werd model en kreeg zo de hoofdrol. Wat een goed idee.
En zo kwam alles samen: Sarah wist van alles een geheel te maken. Ik ben ontzettend blij met het eindresultaat.

Vraag: hoe lang hebben jullie erover gedaan?
Antwoord: van het begin tot het uitkomen van het deck heeft vijf jaar in beslag genomen. We begonnen in maart 2020 en uiteindelijk had ik het kruidenorakel op 12 februari 2025 in mijn handen. Het was een zeer persoonlijk proces en nogmaals, ik ben erg blij met het eindresultaat.

Vraag: hoe moet ik het kruidenorakel gebruiken?
Antwoord: je gebruikt het zolas je zelf wil. Werken met het kruidenorakel is een manier om met je intuïtie te werken.
Je kunt dat op een bewuste manier doen of op een onbewuste manier:
Bewust kiezen is gewoon de stapel doorkijken en bewust kiezen welke kaart je vandaag wil om je aan op te laden. Je kunt de kaart bijvoorbeeld op de schoorsteenmantel zetten. Voor een dag of een week of wat je wil.
Onbewust kiezen kan als volgt: je mengt de kaarten met de klimopzijde naar boven en kiest er één. Dat is jouw boodscahp voor de dag, vraag of maand of wat dan ook.
Je kunt ook een drie-kaartenlegging er van maken: verleden-heden-advies. Of misschien verzin je zelf een legging met het kruidenorakel. Wellicht heb jij je eigen manier om met het kruidenorakel te werken. Er zijn geen regels.