Kaneel – Cinnamomum zeylanicum- Warmte in ons leven
Met zijn heerlijk verwarmende kwaliteiten is kaneel echt een specerij dat gezelligheid oproept en gemoedelijkheid teweegbrengt… Winteravonden met kruidige dranken, verwarmende havermoutpap met een vleugje kaneel als ontbijt….Kaneel brengt warmte en gezelligheid. Speculaaspoppen en kerstkoekjes worden niet voor niets gekruid met de echte winterspecerijen zoals kaneel, kardemom, kruidnagel. Kaneel heeft de meeste bekendheid als aromatische specerij in de keuken maar ze heeft zeker nog meer kwaliteiten. Alles heeft weer zijn functie: in de drukke decembermaand waarin we wellicht meer suiker binnenkrijgen dan goed voor ons is -door die eerder genoemde speculaaspoppen- reikt kaneel ons óók de genezende hand: kaneel reguleert de bloedsuikerspiegel. Mochten we verkouden worden door de overmaat aan suiker of een weerstand die te wensen overlaat, dan kan kaneel ook ingezet worden om deze koude-problemen aan te pakken.
Kaneel verwarmt en versterkt diegenen die opzien tegen lange winteravonden. Kou, duisternis, korte dagen. Blijf er niet in hangen maar gebruik de geschenken die de natuur ons geeft! Maak een heerlijk drankje met kaneel, steek een kaars aan, nestel jezelf op de bank en laad je op aan de verwarmende en versterkende krachten. Diegenen die fris en fruitig om zeven uur ’s ochtends door de winterse westenwind fietsen hebben wellicht geen behoefte aan kaneel. Dat zijn de vuurtypes met hun vurige constitutie, die hebben het vanzelf al warm! Maar diegenen die moeite hebben met de koude doen er goed aan lijf en geest te verwarmen met kaneel.
Let op: kaneel dient voor iedereen met mate te worden toegepast. Zwangere vrouwen kunnen gedurende de zwangerschap kaneel het beste vermijden.
Werking:
–verwarmend
-schimmel-vernietigend
-krampwerend
-gas-verdrijvend
-stimuleert bloedsomloop
-verlaagt de bloedsuikerspiegel.
Toepassing:
–verkoudheid
-melancholie
-spijsverteringsstoornissen
Naamgeving en soorten.
Kaneel is een specerij, en komt van de binnenbast van de kaneelboom. De binnenste schors van de dunne takken wordt geoogst, het rolt vanzelf op bij het drogen en zo krijgen we de bekende kaneelstokjes. Ook het blad wordt gebruikt maar het fijngemalen poeder van het kaneelstokje wordt het meest gebruikt.
De boom die wel 18 meter hoog kan worden komt oorspronkelijk uit Ceylon, maar groeit nu ook in China, Indonesië en Vietnam.
De herkomst van de Nederlandse naam kaneel komt van het Latijnse woord Canella. Dat is een verkleinwoord van het woord canna dat riet betekent. Het verwijst naar de gedroogde bast.
De kaneelboom valt onder de familie van de Laurier-achtigen, net als bijvoorbeeld laurier en rozenhout.
Niet alle kaneel is hetzelfde, bijvoorbeeld Ceylon-kaneel (Cinnamomum Zeylanicum/Verum) versus Cassia-kaneel (Cinnamomum Cassia/Aromaticum) Cassia-kaneel wordt het meest verkocht, is wat goedkoper en heeft een sterke smaak. Cassia-kaneel bevat meer coumarine dat bij hoge inname wel schadelijk kan zijn voor de lever. Daarom is zuinig gebruik aan te raden. Ceyon-kaneel is duurder en wat milder van smaak. Er is nog te weinig onderzoek gedaan om verschil in werking op de gezondheid duidelijk te maken. Beide soorten zijn in ieder geval lekker en gezond (bij matig gebruik dus)
Etherische olie: de kracht van geur
Naast culinair en geneeskrachtig gebruik kunnen we ook etherische olie van het kruid of de specerij toepassen. Een waardevolle methode. Etherische olie is krachtig want het is zeer sterk geconcentreerd. Door middel van onder andere stoomdistillatie kan men als het ware de ziel van de plant “vangen” en deze therapeutisch inzetten. De kracht van geur is zó sterk, via de neus, de longen, en via de huid doet de ziel van de plant zijn genezende werk: op emotioneel, fysiek en mentaal vlak. Men kan etherische olie op verschillende manieren toepassen: op de huid door middel van massage (altijd verdunnen in plantaardige olie)! in bad (in een emulgator oplossen) of in wat water in een aroma-lampje met een waxine-lichtje waardoor de olie verdampt. Deze laatste methode is sfeerverhogend en luchtzuiverend voor in huis en eenvoudig toe te passen naar eigen smaak. Zorg ervoor dat u een goede, zuivere kwaliteit etherische olie gebruikt. De zogenaamde “parfum-olie” is synthetisch en heeft geen enkele therapeutische werking. Goede merken zijn: Chi, Primavera, Farfalla.
Kaneel etherische olie
Er zijn twee verschillende soorten etherische olie van de kaneelboom op de markt: kaneel-schors en kaneel-blad.
Kaneel-schors is zoeter en sterker dan kaneelblad. Het kan op de huid gebruikt worden, maar zeer sterk verdund, nooit meer dan 0,5 % gebruiken. En dan nog opletten, want het kan irriterend werken voor slijmvliezen en huid. Voor kaneelblad en uitwendig gebruik geldt hetzelfde : 0,5 % verdunning aanhouden.
Gebruik in de aroma-brander is meer aan te raden: twee of drie druppels is voldoende en in de winter mag kaneel niet ontbreken.
Wintermix: meng zelf een heerlijk winteraroma van etherische olie: kaneel gaat erg goed samen met sinaasappel, den en kardemom. Zo brengt men sfeer in huis en levendigheid en kan men melancholie tegengaan. Kaneel geeft weer zin in het leven! Ook bij de eerder genoemde verkoudheid is het verdampen van etherische olie effectief. Niet als stoombad inhaleren, dat is té irriterend, maar gewoon in de huiskamer of ziekenkamer verdampen in de aroma-brander. Meng dan kaneel samen met den of zilverspar en eventueel munt, van elk twee druppels.
Geschiedenis, verhalen en astrologie
Het gebruik van kaneel is zeer oud. De Egyptenaren gebruikten het in parfums. In de VOC-tijd werd kaneel als betaalmiddel gebruikt en er werd flink aan verdiend: ontdekkingsreizigers die zich vestigden op Ceylon en in het Zuiden van India legden kaneelplantages aan. Ook nu schijnt de beste kaneel nog uit Ceylon te komen. Vandaar ook de naam “Ceylon-kaneel”.
Astrologisch gezien hoort deze verwarmende specerij natuurlijk bij het element vuur. De Zon is de heersende planeet (eigenlijk is de Zon een ster, maar vooruit) Passend teken van de dierenriem is Leeuw, met de opbeurende, positieve en van het leven genietende kwaliteiten.
Als magische wierook gebruikt vergroot kaneel psychische krachten en trekt spiritualiteit aan. Het creëert een beschermende sfeer. Ook werd het in liefdesrituelen gebruikt als afrodisiacum.
Recepten en creatieve toepassingen
Verwarmend havermoutontbijt
-200 ml plantaardige melk
-twee a drie eetlepels havervlokken (fijn)
– flinke eetlepel amandelmeel of een paar noten
– theelepel kaneel
-een eetlepel gemalen lijnzaad
-eventueel een halve appel in stukjes of wat rozijnen
-honing naar smaak
Schenk de melk in een steelpannetje en voeg de havermout toe. Breng langzaam aan de kook en laat vijf tot tien minuten zachtjes pruttelen. Als de pap indikt is het wel goed. Schenk de havermout in een kom en roer de overige ingrediënten er door heen. Met zo’n ontbijt kun je er even tegen!
Kruidig winterdrankje
Snel gemaakt en uitermate verwarmend en ontspannend. Extra gezond door de toevoeging van kurkuma-poeder dat ontstekingen helpt voorkomen.
Werkwijze: Meng een kwart theelepel van de volgende specerijen in een mooi kopje; kaneel, kurkuma, kardemom. Wie extra hitte wil toevoegen neemt er gemberpoeder en zwarte peper bij, ik kies liever voor een snufje vanille. Verwarm 200 ml rijstemelk in een pannetje. Giet een klein scheutje warme melk bij de kruiden en roer goed. Daarna langzaam de rest van de melk toevoegen. Serveer met een kaneelstokje als roerstaafje.
Kaneelkandelaar
Benodigdheden: een jam-potje, kaneelstokjes, elastiekje, sterke lijm, waxinelichtje, sierlint
Werkwijze: Werkelijk heel eenvoudig. Van een leeg jam-potje en op de markt gekochte kaneelstokjes is zó een cadeautje of sfeerverhogende kandelaar gemaakt. Lijm de kaneelstokjes op de glazen pot. Doe er voorzichtig een elastiekje omheen en laat het drogen. Camoufleer het elastiekje met een mooi lint. Bij het aansteken van het waxine-lichtje komt er een lichte kaneel-geur vrij. Licht zoet en verwarmend en uitermate sfeerverhogend.
Laat kaneel ons verwarmen tijdens de koude dagen van het leven.